NGANALISIS
CARPON
A.
Judul :
Ki Bilal
B.
Karangan :
Usep Romli
C.
Sumber :
Majalah Mangle No. 2523 16-22 April 2015
RINGKASAN
CARPON
Ngaran aslina mah Hasan. Katelah Ki
Bilal, pedah kapeto jadi tukang matuh di masjid jami. Dipercaya ku Ajengan
Hamim, basa masjid mimiti ngadeg taun 1955 nepikeun ka ayeuna dipercaya ku
Ajengan Basar, incuna Ajengan Hamim. Ki Bilal jadi tukang matuh di masjid
sapanjang hirupna teh mangrupakeun wasiat Ajengan Hamim. Salian eta, da ku sarerea
kapikireun, saha jelemana nu daek kawas Ki Bilal. Tugur masjid. Nyicingan gowok
di juru paimbaran.
Di sawah
wakap masjid, Ki Bilal melak kangkung. Hasilna teh dijual ka warung. Ladang
kangkung sapuluh beungkeut dua puluh beungkeut, dicokot sawareh. Diasupkeun
kana kencleng masjid. Langka capek rahem, da Ki Bilal mimindengan puasa.
Sakapeung puasa Daud, Senen jeung Kamis, atawa puasa “ayyamul bit” dina tanggal
13, 14, 15 bulan Komariah.
Dina hiji
waktu, Ajengan Basar nyarita yen Ajengan Hamim teh kahutangan nyawa ka Ki
Bilal. Anjeunna oge nyarita yen Ki Bilal teh ngabogaan elmu nu leuwih luhung ti
batan Ajengan Hamim atawa anjeunna. Elmu Ki Bilal tacan bisa dicaritakeun,
lantaran wasiat ti Ajengan Hamim, engke diungkabna saupami Ki Bilal tos maot.
Ki Bilal
ngabogaan kalakuan nu matak pikaseurieun atawa pikakeuheuleun. Dina hiji waktu
Ki Bilal adan jam sabeulas peuting lantaran hayang nepikeun pesen sangkan jalma
salelembur daraek salat di masjid. Mun tas salat duha, Ki Bilal matuh beberesih
di buruan jeung pipir masjid. Sanggeus beberesih, sok aya nu rajeun ngahiap,
salah sahijina nyaeta Kang Unang.
Hiji
peuting, dor dar angina hujan gelap. Tong boro nu jauh, balik tas salat isa ti
masjid teh rancucut. Kasubuhnakeun, pet listrik pareum. Poek mongkleng
butarajin. Tapi ti rohangan panonoban Ki Bilal, bet ngempray caang. Nyampak Ki
Bilal keur sujud. Tapi awakna rada nyanggeyeng. Kaganjel ku mushap Quran. Tina
tung-tung curukna, aya cahaya mancur. Ki Bilal teh maot dina kaayaan husnul
hotimah.
Beres
ngurebkeun, Ajengan Basar jeung sawatara urang lembur ngariung di masjid.
Nyaritakeun Ki Bilal nu maot dina kaayaan husnul hotimah. Diteruskeun ku wasiat
ngeunaan Ki Bilal ti akina ka bapana, nu dwasiatkeun deui ka manehna, tilu
puluh taunan ka tukang.
Anjengan
Basar nyarita yen jaman akina masantren keneh, sok nguseup ka walungan Cimanuk.
Keur kitu, dina hiji saung rada badag, aya nu keur ngaji Quran tagtegtog teu
puguh. Kadenge ku ceuli santri, puguh matak rungseb. Panceg niat rek
ngabebener, brus kana cai. Lantaran cai tarik, sababaraha kali eta santri ti
kerelep. Anjeunna ditulungan ku nu maca Quran nu leumpangna napak kancang dina
beungeut cai. Eta jalma teh hayang diajaran maca Quran nu bener. Ti harita jadi
sobat. Ngaranna Hasan. Ki Bilal Hasan amanat sangkan ulah aya nu nyahoeun
manehna bisa napak kancang samemeh dirina sirna ti alam dunya.
UNSUR
INTRINSIK CARPON
A.
Tema :
Jalma nu melak kahadean bakal meunang buah kahadean.
B.
Alur :
Campuran.
1.
Orientasi : Ngaran aslina mah Hasan. Katelah Ki
Bilal, pedah kapeto jadi tukang adan matuh di masjid jami.
2.
Pamunculan masalah : Taya nu nembal. Da ku sarerea
kapikireun, saha jelemana nu daek kawas Ki Bilal. Tugur Masjid. Nyicingan gowok
di juru paimbaran.
3.
Mulai konflik : “Wasiat ti pun aki, engke diungkab saupami Ki
Bilal tos maot.”
4.
Konflik muncak :
Ki Bilal maot dina kaayaan husnul hotimah.
5.
Resolusi :
Ajengan Basar nyaritakeun wasiat ti Ajengan Hamim ngeunaan Ki Bilal.
C.
Panokohan :
1.
Ki Bilal Hasan : Rajin, taat ibadah,
pikaseurieun, bageur, paduli.
Bukti : -Mun tas salat duha, Ki Bilal matuh
beberesih di buruan jeung pipir masjid.
-Sanajan tara langka, so kaya kalakuan Ki
Bilal nu matak pikaseurieun.
-Sok aya nu ngirim keur tajil. Ku Ki Bilal
sok dibagikeun deui ka barudak ngaji.
2.
Ajengan Hamim : Paduli.
Bukti : -Kadenge ku ceuli santri, puguh
matak rungseb. Panceg niat rek ngabebener.
-“Wasiat ti aki, sapanjang kumelendeng keneh
mah, Ki bilal kudu tetep jadi tukang adan di masjid jami.”
3.
Ajengan Basar : Amanah, pinter, sopan, bageur, pikaseurieun.
Bukti : -“Wasiat ti pun aki, engke
diungkab saupami Ki Bilal tos maot.”
-Tamat ngaji di sababaraha pasantren. Geus
puguheun bangsaning elmu nu kaasup pardu aen.
-“Hapunten, Aki.” Ajengan Basar sanduk-sanduk
deui.
-“Tina mayit jumaah itu, kana ABG jumaah
ayeuna. Naek pangkat atuh, Ki?”
4.
Kang Unang : Bageur.
Bukti :
-“Uing nyuguhan Ki Bilal nu tas beberesih di jalan. Teu pira citeh haneut jeung
goreng ulen opat keureut.”
5.
Sobat Kang Unang : Ngabogaan rasa hayang kanyaho nu
gede.
Bukti : -“Tulus
dilaporkeun?”
-“Geuning bisa kitu?"
D.
Latar :
1.
Tempat : Masjid jami, sawah wakaf masjid, bumi
Ajengan Basar, walungan Cimanuk.
2.
Waktu : Peuting, isuk-isuk, subuh, beurang,
3.
Suasana : Sedih.
E.
Amanat : Urang kudu paduli ka sarerea, naha eta ka kulawarga,
saudara, babaturan, atawa jalma lain.
F.
Sudut pandang : Jalma katilu, kusabab teu aya tokoh kuring nu hartina
panulis teu kaasup/kalibat langsung dina eta carita. Panulis ngan ukur
nyaritakeun tokoh-tokoh nu aya dina carita.
Masih ada gk carponnya ? boleh difotoin gk ?
BalasHapusgoblok
BalasHapusKomentar ini telah dihapus oleh pengarang.
BalasHapus